خدمت خلق!

گاهی انسان در طول روز به کسانی بر میخورد که گله ها از روزگار دارد و من جمله از وظیفه نشناسی های زیادی بعضی از افرادی که سروکار شان با مردم است و به تعبیر رائج مسئول یکی از ادارات دولتی یا غیر دولتی به شمار میروند! این افراد مسئول نام که هیچ مسئولیتی نداشته و در قبال هیچ کسی پاسخگو نیستند، گاهی چنان مطابق میل خود و ارام و قدراس کار میکنند که گویا کسی منتظر وی نبوده و دیگران نیز مانند او بیکار اند. بگذریم از اینکه گاه همین افراد مسئول در قبال کاری که میکنند و تنخواهی از دولت میگیرند، از مردم نیز رشوه یا شیرینی در خواست نموده و کار کسانی را راه می اندازند که به این خواست آنها پاسخ مثبت داده مبلغی را بعنوان رشوه یا شیرینی یا هر زهرمار دیگر به وی تحویل دهد. طرفه اینکه افراد شاکی (که شکایت شان بدلیل نبود مرجع ذیصلاح دیگر، معمولا شخصی بوده و به شکل درد دل کردن با دیگران صورت می پذیرد) اینگونه کوتاهی کردنها در انجام وظایف سیاسی، ‌اجتماعی، اداری،‌ و... را ناشی از مسلمان بودن مان میدانند واینکه در جهان کفر از چنین شانه خالی کردنها و به فردا و فرداها انداختن ها خبری نیست! هرچه هست در کشورهای اسلامی است. دیگران هم وظیفه شناس اند و هم وقت شناس. یعنی هم کار میکنند و هم تمام کارها را سر وقت انجام میدهند!

راست قضیه را بخواهید، اگر در پی آن نباشیم که خیلیکورکورانه از مسلمانان و هم مسلکان مان دفاع کنیم،‌ اعتراض وارد شده را بصورت جزئی باید پذیرفت نه فقط جزئی که تا حدی زیادی چنین سخنی در مورد ما صادق است.

گرچند، این ویژگی اگر خوب دقت شود، اختصاص به جهان اسلام ندارد و تمام جهان سوم و چهارم و... در مجموع تمام کشورهای عقب مانده به این مرض مبتلا اند، ولی از آنجا که مطرح کنندگان این اعتراض مسلمان است و کشورهای عقب مانده غیر اسلامی را ندیده و از یک کشور جهان سومی اسلامی که بلند شده، فقط در یک کشور جهان اولی غیراسلامی توقف داشته و فارغ از مشکلات پیچیده ای که چنین کشورهایی بدان گرفتارند، تمام حواسش غرق در نظم و نظام اداری ای که بصورت بسیار خوب و فعال، کار میکنند، نظام سیاسی و اقتصادی که ماهرانه فعالیت داشته و در تامین جامعه و آبادی شهر و دیار شان از هیچ تلاشی کوتاه نمی آیند و...

لذا تصور کرده است که مشکلاتی که وی قبلا در این عرصه ها شاهد بوده است، ناشی از مسلمانی مسلمانانی است که در وی با آنها بسر می برده و در آن نشو و نما یافته و بزرگ شده است. غافل از اینکه چنین بی نظمی ها و قانون شکنی ها، ناشی از اعتقادات و تعلیمات دینی نه، که (اقلا در جهان اسلام) ناشی از ناتوانی در اعمال خوب قوانین و همچنین کوتاهی و ضعف در تربیت صحیح دینی و جا انداختن درست فرهنگ کار و تلاش در چنین جوامع عقب افتاده جهان سومی است.

در تعلیمات دینی- اسلامی، انجام وظایف محوله به انسان، یک واجب عقلی و دینی بشمار رفته و تاکیدات فراوان شده است که یک مومن نباید در انجام وظیف اش کوتاهی و وقت کشی نموده از این طریق حقوق مردم را پایمال نموده و وقت و فرصت شان را غاصبانه! از دست شان بیرون برده و ضایع کند.

امام رضا(ع) در این زمینه می فرماید:

"من فعل ما لزمه من امر المومنین، باهی الله تعالی به و ملائکته"[1]: هرکه آنچه از کارهای مومنین به او واگذار شده است را انجام دهد، خداوند و ملائکه اش به او افتخار میکند.

حال سوال اینجاست که آیا هر انجام دادنی چنین اهمیتی دارد؟ مسلما نه، میدانیم که برخی کار مومنین را طوری انجام میدهند که طرف را از انجام آن بیزار نموده به این آرزو و امیدارد که کاش این کار اصلا انجام نمی شد و یا به چنین آدمی محول نمی گردید!

این وضعیت دارد به یک امر عادی در زندگی روزمره مان تبدیل میشود. لذا میتوان چنین گفت که انجام امر و کار مومنین زمانی تا این اندازه اهمیت و ارزش پیدا میکند که هم بنحو خوبی انجام یابد و هم در وقت مناسب و بدون از دست رفتن فرصت و ضایع شدن وقت!

اهمیت انجام کار مومن و در واقع خدمت به مومنین در فرهنگ اسلامی تا آنجا ادامه می یابد که این کار در ادبیات دینی این ائین آسمانی، به عبادت تعبیر میشود:

عبادت بجز خدمت خلق نیست

به تسبیح و سجاده و دلق نیست

این تعبیر سعدی بزرگ، تفسیر روایات و احادیث فراوانی است که در این زمینه نقل شده است. و صد البته که یک عاقل از این تاکید و حصر، اهمیت جدی موضوع را خواهد فهمید و نه حصر واقعی و مختص بودن عبادت به "خدمت خلق".ما در کنار خدمت خلق دهها عبادت دیگر نیز داریم از قبیل نماز، روزه و... که یکی از آنها نیز خدمت به خلق خداست.

در تعبیر بسیار زیبا و رسا، مردم عیال خداوند تعریف شده و کسانی که به مردم و جامعه خدمت میکنند، کسانی معرفی شده اند که در پیشگاه خداوند عالی ترین مقام را دارند:

قَالَ رَسُولُ اللَّهِ (ص) : "الْخَلْقُ عِیَالُ اللَّهِ فَأَحَبُّ الْخَلْقِ إِلَى اللَّهِ مَنْ نَفَعَ عِیَالَ اللَّهِ وَ أَدْخَلَ عَلَى أَهْلِ بَیْتٍ سُرُوراً" مردم عیال خداوند است، محبوب ترین خلق در پیشگاه خدا کسی است که به عیالش نفعی رسانده و شادی و خوشی خانواده ای را سبب شود[2].

بهر صورت، امیدواریم که مسئولین سیاسی و... جهان اسلام، انجام وظایف شان را علاوه بر اینکه حق الناس است و اداء آن واجب مسلم، یک عبادت نیز شمرده و در انجام درست و بوقت آن تلاش کنند.

زیرا کوتاهی در امور کاری دیگران، همانگونه که از عقب افتادگی فرهنگی و... ریشه میگیرد، باعث عقب ماندگی بیشتر و بیشتر میگردد. برای ترقی و رشد در عرصه های مختلف زندگی باید هم خوب کار کرد و هم کار خوب کرد.

سالروز ولادت امام رضا (ع) نیز به شیعیان و پیروان آن حضرت مبارکباد! 



[1] - مستدرک الوسایل، ج2 ص413

[2] - اصول کافی، ج2 ص146، باب اهتمام به امور مسلمین.

نظرات 3 + ارسال نظر

با سلام بسیار جالب بود. می شه به من هم سر بزنید واگر امکان داشت وبلاگ مرا لینک کنید؟

پدرشیرخدا 1390/07/21 ساعت 21:37

این هم قشنگ بود

صداقت 1390/07/22 ساعت 22:30

با عرض سلام و ارادت فراوان خدمت آقای نظری
شما ماشاالله هم مطالب و محتوای خوبی داری و هم آراستگی ظاهری وبلاگ تان عالیه. به ما باز هم افتخار دهید و سربزنید.
موفق با شید.

برای نمایش آواتار خود در این وبلاگ در سایت Gravatar.com ثبت نام کنید. (راهنما)
ایمیل شما بعد از ثبت نمایش داده نخواهد شد