بیانیه ی خانواده ی رهبر شهید به مناسبت بیست و یکمین ساگرد شهادت رهبر شهید استاد عبدالعلی مزاری (ره)

﴿وَاعْتَصِمُواْ بِحَبْلِ اللّهِ جَمِيعًا وَلاَ تَفَرَّقُواْ وَاذْكُرُواْ نِعْمَتَ اللّهِ عَلَيْكُمْ إِذْ كُنتُمْ أَعْدَاء فَأَلَّفَ بَيْنَ قُلُوبِكُمْ فَأَصْبَحْتُم بِنِعْمَتِهِ إِخْوَانًا وَكُنتُمْ عَلَىَ شَفَا حُفْرَةٍ مِّنَ النَّارِ فَأَنقَذَكُم مِّنْهَا كَذَلِكَ يُبَيِّنُ اللّهُ لَكُمْ آيَاتِهِ لَعَلَّكُمْ تَهْتَدُونَ﴾
و همگي به ريسمان خدا ( قرآن و اسلام و هر گونه وسيله ارتباط ديگر) چنگ زنيد، و پراكنده نشويد! و نعمت (بزرگ) خدا را بر خود، به ياد آريد كه چگونه دشمن يكديگر بوديد، و او ميان دلهاي شما، الفت ايجاد كرد، و به بركت نعمت او، برادر شديد! و شما بر لب حفرهاي از آتش بوديد، خدا شما را از آن نجات داد؛ اين چنين، خداوند آيات خود را براي شما آشكار ميسازد، شايد هدايت شويد.
آیه ی ﴿۱۰۳﴾ سوره ال عمران

باردیگرحوت خونین از راه می رسد ، ماهِ سراسر مقاومت و افتخار مردمی همیشه مظلوم اما سربلند ، ماهِ سیلاب اشک و اندوه از دست دادن ابرمرد عدالت خواهی و عدالت باوری ، این ماه ،ما را به یاد آوری و بازخوانی اندیشه های رهبر قهرمانمان تاکید میدارد.
عصر غربت لاله هاست ،عصر گل های سربریده ، عصر اسارت مسافران ،عصر فراموشی و سکوت ،عصر مصالحه و معامله !
مردان با غیرت دیروز ،مردانه رفتند و مردانه زیستن را آموختند ، هنوز تکبیر وفاداریشان از مناره های غیرت پامیر و بابا به گوش می رسد .شهدای با افتخار عاشقانه در خون غلتیدند و هنوز لاله های سرخ دشت های سرزمینمان به یُمن مقاومتشان به پا ایستاده اند ؛ بی شک آنان آینه های تمام نمای راه عزت و شرف اند .

غرب کابل سند ایستادگی و پایمردی مردانی ست که، تا آخرین دم پاسدار رهبری بودند که زندگی بدون مردمش هیچ ارزشی برایش نداشت ؛ بدون تردید مردان ،زنان و حتی کودکان بسیار به شرافت و قداست عهد رهبر ،با خون خود بر پای این سند شهامت را مُهر زدند.

سلام بر مردان بی ادعا ، که در میان شعله هایی از جنس آه سوختند ؛ نه اهل نام بودند و نه اهل نان !
شرط شهید شدن، مردانه زیستن است ؛و امروز فانوس های عزت نفس را خاموش کرده اند . خیانت به خون مردم و شهدا نامش عدالت و رسیدن به جاه و مقام پوشالی به بهای خاموشی نامش شرف شده است ؛ دیگر از عروج خبری نیست .
دیروزها احساس تکلیف ها، بوی شهادت می داد ؛ امروزها همه چیز بوی تزویر . همه برای بقا، فنا شده اند .
مردان با غیرت دیروز نگاهشان، قوت قلبهامان و یادشان امروز، ابروی فرداهامان است .شهدا ،شاهدان همیشه زنده ی تاریخ هستند که زمان و مکان پیش آن ها از حقیرترین داشته هاست .

پدرم! درد را از هر طرف که بخوانی درد است ؛ بعضی دردها ، در جمله و کلمه نمی گنجند و نمی توان آن ها را به زبان آورد.
دردهای نگفتنی مردمی که در نبود تو هرروز و هرروز هزاره بودن بیشتر و بیشتر جرم می شود و تک تک حرفهای تو در گوشهایمان تکرار می شود : "هوشیار باشید که کسی با سرنوشت شما معامله نکند و گرنه تاریخ تکرار خواهد شد" و امروز با هر سر بریده باز تاریخ پیش روی چشمانمان تکرار می شود ؛ اما در این میانِ همه ی دردها ، درد نداشتن تو دردی ست که اگر همه ی دنیا را بدهند باز من و مردت چیزی نداریم ؛ خط فقر برای من و مردمت جایی میانِ بود و نبود توست ؛ میانِ دار و ندار ما.
مدعیان امروز پشت سرِ علی(ع) نماز میخوانند ؛ و غذا بر سرِ سفره ی معاویه تناول میکنند.

پدرم !امسال ،آغاز سومین دهه از فراقت برای من و مردم دل سوخته ات ،دردِ جانسوز دیگری داشت که مصادف با چهلمین روز سوگ ازدست دادن تمام هستیم ، آجه ی تنهایی هایم بود ؛ مادری که در اوج غصه ها و غمهایم در این بیست سال هجر و نبودت ، تنها پناهم بود ؛ پیکر نحیف اما استوارش بین نداشته هایم ، تنها داراییم بود .
ازدست دادن چهارفرزند در راهِ شهادت و حتی لب به گلایه نگشودن ، واقعا "ایمان"می خواهد.
مادر ملتم خوب می دانست که بهشت رفتن ، غصه ندارد ؛ گسستگان ، را باید سوگوار دید .
بابه ی قهرمانم ! به راستی زمین و این خاک ، بی تو معنا ندارد ؛ تو وهمرزمان افتخار آفرینت را باید ، به خاطر سپرد نه به خاک .

مرزو شکافی که ، در تاریخ استبدادی سرزمینمان با خون شهدای مقاومت مقدس غرب کابل پدید آمده است با هیچ دست و دسیسه ای قابل انکار نخواهد بود . رهبرمان برای ما آینده ، بنیاد نهاده است ؛ امید که ، گام های جویندگان نام و نان بر حرمتِ نام او پا نگذارند ؛ امید که ، میراث پاکباختگی " وحدت و عدالت " را فنای بقای خویش نسازند.
نشستن و چشم به دیگران دوختن ، برف را به بام دیگری انداختن راه حل معضلات و مشکلات نخواهد بود ؛ مزاری مردی بود از همین دیار و سرزمین ما ، از میان مردم ما ، فقط تفاوتش این بود که درد را با تمام عظمتش درک کرده بود نه حذف .
امروز باید به دنبال راهی ، برای برون رفت از وضع موجود و انگیزه ای برای تلاش و تغییر بود ؛ تا از زیر بار جور و ستم نجات یابیم و با خودسازی و خدا باوری زنجیرهای ستم را از دست و پای خود و جامعه یمان بگسلانیم ؛ امکان رویش و باروری درخت وحدت و عدالت حقیقی را در دیار مظلوممان فراهم آوریم .

رهبرمان برای ما آینده ،بنیاد نهاده است ؛ و اما وظیفه و تکلیف ما این است که با تلاش خویش آن را بسازیم و اوج کمال و به ثمر رسیدن این نهال ، بی شک آرزوی تمامی شهدا و بابه ی عزیزمان است ؛ ما باید بهترین پاسدار برای آرمانهای والایشان باشیم .
به خاطر بسپاریم که اگر دیروز ، وحدت نمی داشتیم به امروز نمی رسیدیم و اگر امروز وحدت نداشته باشیم ؛ فردا ، راه به جایی نخواهیم برد .

پیر پشمینه پوش دیار ما ، در اوج تضادها و دشمنی های بنیادین ، وحدت به عمل آورد و همزیستی مسالمت آمیز و عدالت محور را در فکر، نگاه و زندگی مردم و جامعه یمان تکثیر کرد و به ارمغان آورد.
مصداق این حقیقت در تاریخ به روشنی پیداست که بعد از فاجعه ی خونبار افشار، بابه شهیدمان ذکر کردند که : "ما از عاملین افشار نمیگذریم اما با مردم تاجیک برادریم "ایشان در هر شرایط در اوج بصیرت ، پیام صلح و وحدت را برای همه بهمراه داشتند.
عدالت خواهی رابا عدالت محوری در عمل ، آموزش میدادند . نگاه حاکم و محکوم را به خادم و مخدوم مبدل کردند ؛ نگاه حقارت نژادی را به عزت و نگاه ظالمانه را به حق خواهی و خصمانه را به وظیفه گرایی و خدمت تبدیل و عملا نشر نمودند.
رهبرشهیدمان در تاریخ به یک نام خلاصه نمی شود ، پس ما نباید به تجلیل بسنده کنیم ؛ او برای ما هویت ساخت و ما باید از هویتمان پاسداری کنیم .

به امید آن که برای تحقق تک تک آرمانهای والای مردان با افتخار دیروز وارثان بحق شایسته ی امروز باشیم .
در پایان به نمایندگی از خانواده شهید مزاری از تمامی فرزندان مزاری قهرمان بهم چنین از تمامی دست اندرکان و برگزار کنندگان مراسم های تجلیل و بزرگداشت شهادت رهبرشهیدمان در سراسر گیتی نهایت تشکر و قدردانی را دارم .
ومن الله توفیق
زینب مزاری
حوت 1394

منبع صفحه

گزارش از نشست علمی؛

«بازخوانی عدالت اداری در اندیشه شهید مزاری (ره) با تأکید بر وضعیت موجود»

به مناسبت گرامی داشت هفته عدالت و در آستانه فرارسیدن بیست و یکمین سالیاد بنیان گذار جنبش عدالت خواهی رهبرشهید حضرت حجت الاسلام والمسلمین استاد عبدالعلی مزاری (ره) و یاران شهیدش، نشست علمی با عنوان فوق در روز شنبه، تاریخ 15-12-94 در شهر مقدس قم، مدرسه حجتیه، سالن شهید مطهری، از سوی بنیاد علمی فرهنگی اجتماعی صبا برگزار گردید.

مراسم با قرائت آیات قرآن کریم توسط حجت الاسلام سروری آغاز شد. سپس دبیرعلمی نشست آقای دکتر سلمانعلی زکی در جایگاه قرار گرفت وی ضمن گرامی داشت و عرض تسلیت مناسبت های ایام شهادت فاطمه زهرا(س) و بیست ویکمین سالگرد سیدالشهدای مقاومت غرب کابل رهبرشهید استاد مزاری (ره) و یاران وفادارش، برنامه های نشست علمی را تشریح کرد. برنامه ها در دوبخش سخنرانی توسط استاد ناصری بهسودی و میزگرد علمی با حضور دکترمحمدعلی جویا و استاد علی حلیمی و با مدیریت آقای دکتری سلمانعلی زکی انجام شد.

بخش اول: سخنرانی حجت الاسلام والمسلمین آقای استاد ناصری بهسودی وکیل پارلمان افغانستان؛

استاد ناصری با گرامی داشت تقارن ایام شهادت فاطمه زهرا (س) و سالگرد رهبرشهید استاد مزاری(ره)، از بنیاد علمی فرهنگی صبا به دلیل برگزاری نشست علمی، تشکر کرد و آن را در راستای انجام وظایف دینی، اجتماعی و سیاسی و با هدف بازخوانی اندیشه های رهبرشهید در شرایط موجود، امر مهم و ضروری تلقی نمود و گفت: «آنانی که رفتند کارحسینی کردند. آنانی که مانده باید کار زینبی کنند وگرنه در جرگه یزیدی قرار خواهند گرفت.»

آقای ناصری در ارتباط با موضوع عدالت اداری، گذشته افغانستان را به دلیل پیچیدگی های سیاسی و اجتماعی همواره در ناکامی، ارتجاع، عقب ماندگی و درجازدن دانست و از آن به عنوان ستم ملی یادکرد که دارای ابعاد و زوایای گسترده و پایان ناپذیر دارد که یکی از ابعاد مهم آن مسئله واحدهای اداری است.

به گفته وی؛ تغییرواحدهای اداری یکی از موضوعاتی بود که رهبرشهید(ر) همواره برآن تاکید داشت و در سخنرانی ها، دیالوگ های سیاسی، مصاحبه ها و اعلان رسمی موضع سیاسی حزب وحدت، مسئله تغییر واحدهای اداری را برمنبای عدالت، یکی از خواسته های اساسی و محوری می دانست.

اما این که موضوع تغییر واحدهای اداری در شرایط فعلی در ساختار اجتماعی و سیاسی مردم و حکومت چه تأثیرات و پیامدهایی دارد، باید مورد تأمل و توجه قرار گیرد.

این وکیل پارلمان گفت: در شرایط فعلی علی رغم وعده تعدیل و تغییر واحدهای اداری از جانب حکومت قبلی و فعلی به مردم ما، اما این کار صورت نگرفت. ولایت شدن جاغوری، شکست حصر طبیعی هزاره جات، پخته کاری سرک های هزاره جات از جمله پروزه گردن دیوال، از وعده ها و کارهایی بود که باید به آن عمل می کردند اما نکردند و این وعده ها دروغی بیش از جانب کرزی و اشرف غنی و عبدالله نبود.

در مقابل می بینیم که در منطقه پنجوایی قندهار که زاده گاه کرزی است، این منطقه سه بار از سوی طالبان تخریب کامل صورت گرفت اما چون زادگاه و منطقه خودشان بودند، هرسه بار به صورت کامل از سوی دولت با بهترین امکانات ساخته شد!

به گفته آقای ناصری، امروزه در تخصیص بودجه در ولایات و ولسوالی های هزاره جات مشکل اساسی وجود دارد، یا به دلیل درجه بندی ولایت از بودجه لازم محروم می شود، یا بخاطر ولسوالی بودن. چون بودجه قبل از این که به ولسوالی ها برسد در ولایات به مصرف می رسد. بسیاری پروژه ها به همین دلیل معطل مانده اند.

تبعیض آشکاری که در راستای همان ستم ملی بر مردم ما روا داشته می شود، پروژه های ملی است که نباید در مناطق هزاره جات انجام شود. نمونه آشکار آن پروژه برق شرکت توتاپ است که طبق نظر کارشناسان آلمانی باید از مسیر بامیان و میدان وردک عبور کند. اما ستم کاران ملی، مسیر پروژه را تغییر داده از مسیر سالنگ عبور می دهند. وقتی این مسئله با اعتراض روبرو شد، هیچ یک از نهادهای مربوطه مسئولیت تغییر آن را به عهده نگرفته و گفتند این تصمیم در ردیف بالای حکومتی صورت گرفته است. وقتی مسئولیت بررسی پروژه به آقای دانش واگذار شد، ایشان مشاهده کرده بود که این پروژه قبلا توسط مسؤلین رده بالای دولتی قراردادهایش امضاء و تأیید شده است!.

آقای ناصری در ادامه گفت: اما مسئله مهم تر دیگر که فعلا روی دست حکومت است. مسئله تغییر سیستم انتخابات بر مبنای حوزه ها است. من جزو منتقدین این طرح هستم و آن را به ضرر مردم خود می دانم زیرا طبق این سیستم به دلیل پراکندگی نفوس در برخی مناطق و به دلیل میکس و یکجا بودن نفوس در مناطق دیگر مثل حوزه های سیزده و شش کابل، محدودیت در تعداد وکلای مردم ما پیش می آید. زیرا مردم هر حوزه فقط می توانند به کاندیدای محدود همان حوزه رأی دهند نه به افراد حوزه های دیگر.

با در نظر داشت مجموع این مسایل، طرح تغییرواحدهای اداری از سوی رهبرشهید در آن شرایط، نشان گر زیرکی، فهم و درایت والای این انسان سیاست مدار بود که هرکس آن درک و درایت را نداشت و ندارد.

بخش دوم: میزگرد علمی

دکتر سلمانعلی زکی دبیرعلمی:

آقای زکی موضوع میزگرد را با طرح مسئله ای آغاز نمود و سپس کارشناسان محترم مطالب شان را در راستای پاسخ به مسائل مطرح شده ارائه نمودند.

وی با این مقدمه به طرح موضوع پرداخت که؛ شلاق ستم، مدام پیکر انسانیت را از آغاز تا کنون آزرده است. انسان ها به ویژه متفکران و مصلحان برای رهایی از ستم، در جستجوی راهکارهایی بوده اند. تمامی راهکارهای ارائه شده بر محور عدالت بوده گرچند با تعابیر متفاوتی چون آزادی یا رفع تبعیض بیان گردیده است.

در این میان شهید مزاری (ره) برای رهایی جامعه مظلوم افغانستان تلاش کرد، راهکار عدالت را به طور جدی مطرح کند. زمینه های این راهکار یک بخش آن بر می گردد به واقعیت های عینی موجود در افغانسان که ناظر به اقوام گوناگون است که همگی قربانی ظلم بوده اند؛ اما هزاره ها بیشتر قربانی شدند. رهبرشهید تمامی این ظلم ها را لمس کرده بود و برای رهایی از آن قد علم کرد. زمینه دوم این راهکار به لحاظ معرفتی است؛ به این معنا که شهید مزاری(ره) دانش آموخته آموزه ها و تعالیم اسلامی است. در مفاهیم دینی و مذهبی ما عدالت جزء اصول دین است. طرح عدالت در اندیشه شهید مزاری (ره) ریشه در همین تفکر دینی دارد. در بخش حوزه های عدالت، عدالت اجتماعی را مطرح کرده که دارای بسامد بیشتر است و عدالت اداری در قلمرو عدالت اجتماعی قابل طرح است.

سخنان استاد علی حلیمی:

آقای حلیمی سخنان خود را پیرامون مفهوم و ماهیت عدالت اداری، در سه بخش: مقدمه، مهفوم عدالت اداری، ارتباط ساختار اداری با دولت مدرن و تطبیق آن با اندیشه رهبرشهید، ارائه کرد. وی در مقدمه، نظام اداری افغانستان را بسیار عقب مانده دانست که خسارت های جبران ناپذیری را به بار آورده است. اما مقاومت ها و روشنگری های تاریخی پیشگامان جنبش عدالت خواهی توانسته در عرصه سیاسی، مقداری این یخ های بسته را باز کند و فضای مناسبی را برای دیگر اقوام ایجاد کند.

وی؛ فساد لجام گسیخته اداری، تکنولوژي خراب و قدیمی، شیوه های نامناسب نظام استخدامی مانند خرید و فروش مناصب وسمت های دولتی و قبح زدایی از فساد اداری را از مهم ترین مشکلات نهادهای اداری کشور در شرایط فعلی دانست.

وی در بخش توضیح ماهیت عدالت اداری، آن را توزیع عادلانه مناصب و استفاده یکسان از فرصت های برابر و دسترسی همگانی بر اساس قانون و شایسته سالاری دانست که در صورت تحقق آن، نهادهای اداری به صورت مناسب سامان یابد و کارآمد می شود.

ارتباط ساختار اداری با دولت مدرن؛ از زمانی که نهاد حکومت از حالت سلطنتی به مردمی تبدیل شد و مشارکت عمومی صورت گرفت، تقدس زدایی از حکومت گرفته شده و نهاد حکومت پاسخگوی مطالبات مردم قرار گرفت. در این راستا، اهداف کلان و عمومی جزء ساختار و نهادهای دولتی قرار گرفت و امکانات برابر برای مردم توزیع گردید. اساسا فلسفه وجودی ساختار اداری، ابزارهای دولت برای پاسخگویی به اهداف و نیازهای سیاسی و اداری بود.

تفاوت های ساختار اداری و نظام سیاسی؛ نظام سیاسی قوای تصمیم گیر است و تغییر و تحول در آن به صورت سریع و ناگهانی رخ می دهد و گزینش ها بر اساس مشارکت عمومی و انتخابات صورت می گیرد. اما ساختار اداری؛ اجرا کننده سیاست ها بوده، تغییرات و تحولات در آن بسیار کند و آرام است. گاهی می مشاهده می شود که یک فرد در چندین نظام سیاسی در یک سمت کار می کند. گزینش ها نیز بر اساس لوایح مشخص صورت می گیرد.

در بحث عدالت اداری؛ جدای از این که نظام سیاسی باید عادلانه باشد، ساختار اداری نیز باید بر اساس عدالت تنظیم گردد. عدالت در توزیع فرصت ها و سمت ها، عدالت در گزینش ها و تغییرات و جایگزینی افراد مورد اهتمام بوده و موجب کارآمدی نهادهای اداری می گردد.

رهبرشهید استاد مزاری (ر) بر مسئله عدالت اداری تاکید داشت و این مسئله در سخنان و رفتارهای او نمایان بود و می گفت: تشکیلات گذشته ظالمانه بوده و باید تغییر کند.

نقطه عطف اندیشه رهبرشهید به مسئله درست اندیشی و نقد منطق حذف در راهبرد کلان و اصلاح فکر براساس رعایت حقوق است. شهید مزاری تنها راه حل بحران افغانستان را تفاهم می دانست.

در اندیشه رهبرشهید، حکومت از آن مردم است که همگی به طور مساوی باید در آن سهیم باشد. حاکمان، مجریان و کارگزاران حکومت بر اساس شاخص های عدالت باید باشد. این حرف ها در شرایطی مطرح می شد که حکومت های گذشته استبدادی بوده و مردم در آن جایگاهی نداشتند. طرح عدالت اداری از سوی رهبر شهید در چارچوب حکومت فدرالی یا مشارکت تسهیمی ارائه می گردید.

سخنان دکترمحمدعلی جویا

آقای جویا سخنان خود را با کنکاشی در مفهوم عدالت اداری شروع کرد و گفت: عدالت اداری مفهوم حقوقی بوده و در مقابل ستم اداری قرار می گیرد به این معنا که طرف ستمگر، اداره است و عدالت اداری یعنی این که اداره عادل است. در گذشته نهادی به نام دیون و مظالم وجود داشته که کار آن رسیدگی به ستم ادارات بوده و گاهی این نهاد در اختیار سلطان قرار داشته و او مستقیم و با سمع شکایات به این مسائل رسیدگی می کرده است. در نظام های جدید، نهاد قوه قضائیه و دیوان عدالت به این مسائل می پردازد. در قوانین افغانستان مفهومی بنام عدالت اداری وجود ندارد؛ تطبیق آن بر تقسیمات اداری نوعی توسعه ی در معنا خواهد بود.

در ادامه به تاریخ تقسیمات کشوری از زمان عبدالرحمن تا کنون اشاره کرد که چهار بار این تقسیمات صورت گرفته است. در زمان عبدالرحمن یک ولایت در کابل و پنج حکومت اعلا وجود داشته که در درون حکومت اعلا چندین حکومت بوده. در زمان حکومت امان الله و نادرخان تقسیمات جدید صورت گرفت و مسئله علاقه داری و ولسوالی در زمان ظاهرشاه شکل گرفت. در این تقسیمات رگه های معیارهای قبلی همچنان حفظ شد.

معیارهایی که براساس آن ولایات درجه بندی شد: وسعت جغرافیایی، میزان نفوس و اهمیت اقتصادی بود. ما مدعی هستیم که سیستم تشکیلاتی ظالمانه بوده است. هم معیارش ظالمانه بوده و هم ساختارش. تخطی از همین معیارها خود ظلمی دیگری بوده که در حق مردم ما روا داشته است. یعنی این معیارها در عین ظالمانه بودنش، درست تطبیق هم نشد و خودشان زیربار این معیارها نرفتند.

آقای جویا در ادامه به نقد پشتوانه نظری این معیارهای ظالمانه پرداخت و گفت ممکن است برای توجیه این معیارها به نظریه های عدالت تمسک جسته شود و عدالت را به معنای توجیه تفاوتها تلقی کنند. اما باید توجه داشت که عدالت نه معنای توجیه تفاوتها است و نه به معنای نفی مطلق نابرابری ها. بلکه به معنای پذیرش آگاهانه تفاوتهای طبیعی است. اما نابرابری های برخواسته از اراده و رفتار انسانی، ظلم و ستم است نه عدالت و برابری. و شهید مزاری (ره) با قیام و مقاومت عدالت خواهانه و طرح مسئله عدالت اجتماعی و تغییرواحدهای اداری؛ بر تئوری های ظالمانه خط بطلان کشید.

در شرایط فعلی، این توجیه ارائه می شود که مسئله عدالت و عدالت خواهی در جامعۀ با ثبات معنا پیدا می کند. در جامعه نا امن، توقع تأمین عدالت، یک نوع تقاضای لوکس است. در این شرایط مردم به نان شب محتاج تراند، تا تامین عدالت...

اما باید توجه داشت که عدالت اول باید در ذهن و فکر شکل می گیرد، سپس از ذهن انسان عادل، عدالت برمی خیزد و محقق می شود. مقاومت غرب کابل، مبارزه برای تغییر ذهن و فکر بود و سیلی محکمی بود برای نشان دادن این ذهن مریض.

نشست علمی مذکور با جمع بندی و دعای پایانی، خاتمه یافت.

......................................................................................................................................

گزارش از: محمدنبی امینی

عکس بردار: روح الله فرهنگ